Kwetsbare natuur
De aanvaring vond plaats in en rondom belangrijke beschermde mariene natuurgebieden, zoals die voor bruinvissen, grijze zeehonden, zee en rivierprikken en vele andere soorten. Het incident gebeurde bovendien tijdens het broedseizoen en de vogeltrek, wat de timing nog problematischer maakt. De nabijheid van een estuarium en een gebied dat vergelijkbaar is met onze Wadden, maakt de situatie extra kwetsbaar voor de natuur.
Drukke Noordzee vergroot risico’s
De Noordzee is een van de drukst bevaren zeeën ter wereld, met een steeds grotere toename van scheepvaartverkeer en infrastructuurprojecten, zoals windparken. Ewout van Galen, directeur-bestuurder van Stichting De Noordzee, heeft al eerder gewaarschuwd voor de risico’s die deze toenemende drukte met zich meebrengt. Het aantal aanvaringen neemt toe en onderstreept de noodzaak van striktere scheepvaartveiligheidsmaatregelen. Het rapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid concludeerde vorig jaar ook dat er te weinig zicht is op de scheepvaartveiligheid op de Noordzee. Ewout van Galen voegt hieraan toe: “Het is van groot belang dat de overheid nu haast maakt met het opvolgen van de aanbevelingen uit dat rapport, want de Noordzeenatuur is nu de klos.”
'Potentiële milieuramp' door brandend tankschip
Maarten Verdaasdonk, projectleider Schone Scheepvaart bij Stichting De Noordzee, spreekt van een ‘potentiële milieuramp’. “Een brandend tankschip, dus met fossiele brandstoffen, brengt enorme risico’s met zich mee. Het kan vervuiling op grote schaal veroorzaken en heeft verstrekkende gevolgen voor alle dieren en natuur op zee.” Tankers als deze vervoeren vaak olie of andere schadelijke stoffen zoals nu de kerosine en nitriumcyanide, en bij een ongeluk kunnen deze stoffen in de Noordzee terechtkomen, wat leidt tot ernstige vervuiling. Dit kan het mariene ecosysteem verwoesten, met massale sterfte van vissen, zeevogels en zeezoogdieren tot gevolg.
Gevaar van chemische verontreiniging
Kerosine heeft een hoog kookpunt en verdampt langzaam, maar is relatief toxisch voor het zeeleven. Kerosine is tot 50 keer schadelijker voor zeeleven dan dieselolie en veel gevaarlijker dan ruwe olie. De impact van de aanvaring op het milieu is moeilijk in te schatten door factoren zoals zeestromingen en weersomstandigheden, maar kan dus verstrekkend zijn.
De vracht van het betrokken vrachtschip omvatte ook onder andere natriumcyanide, een zeer giftige stof. Dit kan, indien het in contact komt met water, leiden tot de vorming van gevaarlijke gassen die de gezondheid van het mariene leven kunnen bedreigen.
Impact op de natuur en het herstel
Maarten Verdaasdonk benadrukt dat de gevolgen van dergelijke incidenten verwoestend kunnen zijn voor het gehele mariene ecosysteem. “De vervuiling verspreidt zich door de voedselketen, en het herstel van zo’n chemisch lek kan tientallen jaren duren. De biodiversiteit en de gezondheid van het mariene ecosysteem worden langdurig beschadigd, met blijvende gevolgen voor natuur, milieu maar ook de visserij en het toerisme.”
Oproep voor strengere maatregelen
Stichting De Noordzee blijft zich inzetten voor een veilige en duurzame toekomst voor de Noordzee, waarbij de bescherming van het mariene ecosysteem vooropstaat. De recente aanvaring benadrukt opnieuw de urgentie van het implementeren van strengere veiligheidsmaatregelen voor zowel scheepvaartverkeer als de bescherming van de natuur, om toekomstige rampen te voorkomen en de biodiversiteit van de Noordzee te beschermen.