Als er een walvis aanspoelt, rinkelt Lonnekes telefoon

Wie ben je en waar werk je?

Ik ben Lonneke IJsseldijk, werkzaam bij de afdeling pathologie van de faculteit Diergeneeskunde, Universiteit Utrecht. Ik ben bioloog en voornamelijk gespecialiseerd en geïnteresseerd in mariene biologie en in het bijzonder zeezoogdieren.

Wat heeft jouw werk met de Noordzee te maken?

Ik doe onderzoek naar doodsoorzaken van in Nederland aangespoelde walvisachtigen. Veelal zijn dat echte Noordzeesoorten: meestal bruinvissen, maar ook met enige regelmaat strandden er andere soorten als witsnuitdolfijnen, gewone dolfijnen of dwergvinvissen. En soms vinden we dwaalgasten, zoals potvissen en spitssnuitdolfijnen, die eigenlijk niet in de ondiepe Noordzee thuishoren. Door individuele dieren te onderzoeken, proberen we ook kennis op te doen over de populaties en hun leefgebied.

Kan je ons eens meenemen, hoe ziet een dag werken er voor jou uit?

Op ieder moment van de dag staat de telefoon centraal: gestrande dieren komen te pas en te onpas, en natuurlijk altijd onaangekondigd. Typische werkdagen heb ik dan ook niet: als er een stranding is zorg ik dat het dier opgehaald kan worden. Hiervoor schakel ik de hulp in van de vrijwilligers verbonden aan het Nederlandse strandingsnetwerk. De dieren komen naar de sectiezalen van de Universiteit Utrecht, waar de autopsie plaats vindt. Ik bekijk de dieren van buiten en van binnen, neem monsters af voor aanvullende onderzoeken en voor in de opslag.

Op andere dagen werk ik achter de computer aan eigen onderzoek: van data-analyse en resultaatinterpretatie tot het schrijven van rapporten en publicaties. Eveneens is er veel overleg met collega-onderzoekers, zowel nationaal als internationaal, maar ook met onze opdrachtgevers van o.a. Rijkswaterstaat en het ministerie. Een diverse en veelzijdige baan dus, met een mooie combi van theorie en praktijk.

Wat is het meest bijzondere dat je bij de Noordzee hebt meegemaakt?

Twee jaar geleden werd voor de kust van Noord-Holland een levende potvis waargenomen. Het dier verbleef in ondiep water: een plek die totaal niet geschikt is door diepe duikers als potvissen. Er waren dan ook grote zorgen over de gezondheid van dit dier en om die reden heb ik Stichting SOS Dolfijn bijgestaan toen zij met de KNRM polshoogte gingen nemen. Ik ga voor mijn werk zelden op veldwerk, laat staan de zee op en dit was dan ook een bijzondere dag voor mij. Vrij snel nadat we de potvis hadden gelokaliseerd overleed het dier en uiteindelijk hebben we dus ook onderzoek kunnen doen. De potvis bleek een ernstige longontsteking te hebben.

Tot slot, wat wens je de Noordzee toe?

Rust, zodat al het leven in zee z’n eigen gang kan gaan zonder daarbij constant verstoord te worden door menselijke activiteiten.