Daadwerkelijke bescherming van onze kleine walvis nodig - Stichting De Noordzee

Het is natuurlijk heel leuk dat de bruinvis – Nederlands kleinste walvisachtige! – weer terug is in de Nederlandse Noordzee. En ook nog eens in grote getale. Het slechte nieuws is dat de Noordzee als leefomgeving voor de bruinvis een onvoldoende scoort en dat er veel te veel bruinvissen vroegtijdig aan hun einde komen. Kortom, de bruinvis moet zo snel mogelijk worden beschermd.
Natura 2000
Nederland heeft inmiddels gebieden op zee aangewezen die belangrijk zijn voor de bruinvis. Dat zijn de Natura 2000-gebieden Noordzeekustzone en Vlakte van de Raan. Beide gebieden liggen in de kustzee die bestaat uit ondiepe zandbanken waar bruinvissen op de zandige bodem graag naar eten zoeken. Op deze zandbanken zijn ook veel staand want netten bevestigd. Bruinvissen raken vaak verstrikt in deze aan de zeebodem vastgemaakte netten en stikken dan.
Uit het bruinvisbeschermingsplan (2011) bleek zelfs dat in Nederland jaarlijks minstens 150-250, van de 300-500 dood aangespoelde bruinvissen, om het leven zijn gekomen door verstikking in visnetten. Het doel van het bruinvisbeschermingsplan was om een aanzet te geven voor de bescherming van de bruinvis in de hele Nederlandse Noordzee, dus ook buiten de beschermde gebieden. De overheid werkt sinds eind vorig jaar aan een implementatieplan van het bruinvisbeschermingsplan, vooralsnog heeft dit niet tot concrete bescherming geleid.
Dat maakt de aanwijzingsbesluiten voor de Natura 2000-gebieden en de daarin opgenomen natuurdoelen nog belangrijker voor het beschermen van de bruinvis. Alleen, in de aanwijzingsbesluiten voor deze Natura 2000-gebieden werd opgenomen dat de kwaliteit van de leefomgeving van de bruinvis, waar nu veel staandwantvisserij voorkomt, niet verbeterd hoefde te worden.
Beroep
Stichting De Noordzee en Greenpeace hebben hiertegen in 2011 beroep ingediend. Immers, we hebben niet behoud van de huidige slechte situatie maar juist verbetering nodig. Afgelopen woensdag heeft de Raad van State, in de uitspraak over de Vlakte van de Raan, Stichting De Noordzee en Greenpeace gelijk gegeven. Ook de overheid heeft inmiddels besloten dat de kwaliteit van de Noordzeekustzone en Vlakte van de Raan als leefgebied voor de bruinvis verbeterd moet worden. Dit betekent dat in elk geval in deze Natura 2000-gebieden daadwerkelijke beschermingsmaatregelen genomen moeten worden.
Een goed begin zou zijn om met behulp van een Natuurbeschermingswetvergunning de effecten van activiteiten als staandwantvisserij in kaart te brengen. Hoe dan ook, zo snel mogelijk moet worden onderzocht of de staandwantvisserij in de huidige vorm en intensiteit verenigbaar is met de zo noodzakelijke bescherming van de bruinvis, Nederlands kleinste walvisachtige.