Wat houdt jullie strandafvalonderzoek in?
Al sinds 2001 doen we onderzoek naar hoeveel afval er op de Nederlandse Noordzeestranden ligt. Het doel van dit onderzoek is om inzicht te krijgen in de hoeveelheid (bijvoorbeeld: gemiddeld 330 stuks afval per 100 meter), samenstelling (bijvoorbeeld: 87% van het strandafval is plastic) en herkomst (bijvoorbeeld: 42% van het afval dat we op het strand vinden is afkomstig van de visserijsector) van het afval in zee en op het strand.
We brengen het afvalprobleem in kaart en toetsen of bestaande en nieuwe maatregelen werken (bijvoorbeeld: het verbod op plastic tasjes en het paraffineconvenant). Voor ons strandafvalonderzoek monitoren we vier keer per jaar 100 meter niet-toeristisch strand op vier vaste locaties (Terschelling, Bergen, Noordwijk, Veere). Hiervoor gebruiken we een turflijst die ook in andere Noordzeelanden gebruikt wordt.
Wat staat er in het rapport ‘Goed op weg naar een schone Noordzee’?
Het rapport bevat de bevindingen van het strandafvalonderzoek dat Stichting De Noordzee sinds 2001 uitvoert in opdracht van Rijkswaterstaat.
Ook bevat het inzicht in de resultaten van zeven jaar Boskalis Beach Cleanup Tour, onze jaarlijkse strandopruimactie waarbij we met duizenden vrijwilligers de héle Noordzeekust opruimen.
Daarnaast bevat het een uitgebreide analyse van de verschillende ontwikkelingen die hebben bijgedragen aan een schonere Noordzee: een vergroot bewustzijn, goed beleid, politieke wil en actie van burgers, bedrijven en maatschappelijke organisaties.
Tot slot geven we aanbevelingen om de dalende trend te bestendigen. Hoe kunnen we leren van de successen uit het verleden, en wat staat ons te doen om ervoor te zorgen dat er geen afval meer op het strand ligt.
Waarom doen jullie onderzoek op niet-toeristische stranden?
Wij voeren ons strandafvalonderzoek uit op niet-toeristische stranden, zodat de dagelijkse schoonmaak die daar in de zomer plaatsvindt geen invloed heeft op de data. We zien het aantal opruimacties en mensen die zelf op ruimen de laatste jaren groeien, en ook het aantal jutbakken langs de kust is gegroeid. De betrouwbaarheid van onze data wordt gewaarborgd door de frequentie van ons onderzoek: elk kwartaal wordt er gemonitord. De conclusies van het rapport zijn gebaseerd op een analyse van de data van twintig jaar strandafvalonderzoek in combinatie met kennis en expertise over strandafval die Stichting De Noordzee heeft door de uitvoering van diverse acties zoals de Beach Cleanup Tour.
In de zomer maken drukbezochte kustgemeentes zoals Scheveningen vaker schoon na drukke zomerdagen. Dit opruimbeleid verschilt per gemeente: sommige gemeentes ruimen vaker op dan andere. Opruimacties van de gemeente of door strandliefhebbers zorgen voor een schoner strand en meer bewustzijn van het probleem. Dit draagt bij aan minder afval, maar pakt het probleem niet aan bij de bron zoals beleid doet: van een verbod op ballonoplatingen tot verbeterde faciliteiten in havens voor het afgeven van afval.
Wat is een trendanalyse en een ‘significant’ dalende trend?
We doen al twintig jaar strandafvalonderzoek: dat levert heel veel data op. Om daar relevante conclusies uit te kunnen trekken kijken we naar trends in plaats van naar de losse data. Om de betrouwbaarheid van de trends te vergroten, kiezen we om te kijken naar lange datareeksen. In samenwerking met Wageningen Universiteit voerden we een trendanalyse uit op de twintigjarige dataset (2001-2020: een dataset van 286 monitoringen).
Een p-waarde geeft vervolgens de betrouwbaarheid van een trend aan. ‘Significant’ betekent volgens het woordenboek: statistisch niet aan toeval toe te schrijven en dus betekenisvol. Een trend is significant bij een p-waarde kleiner dan 0,05. De p-waarde van de periode 2001-2020 is kleiner dan 0,001: dat betekent dus een hoge betrouwbaarheid van de dalende trend. Een dalende trend van strandafval die statistisch niet aan toeval toe te schrijven is en dus wel betekenisvol moet zijn.