Vaak ligt de pitvis ingegraven in de zandige en modderige bodem, veilig verscholen voor grotere vissen zoals de kabeljauw, de natuurlijke vijand van de pitvis. Hier kunnen ze ook jagen op kleine beestjes die op de bodem voorkomen, zoals een zandzager of een glad porseleinkrabbetje. Maar op een dag zoals Valentijnsdag kan het zomaar zijn dat de pitvis zich moet klaar maken voor de liefde: de pitvis wordt tijdens de paartijd namelijk extra kleurrijk! Het mannetje krijgt op zijn vinnen en lijf dan blauwe en gele vlekken en strepen die van kleur lijken te veranderen als die beweegt.

Een geschikte plek voor een paringsdans
Als de pitvis op zoek gaat naar een vrouwtje om te verleiden, dan doet hij zijn best om een geschikte plek te reserveren waar hij zich met zijn mooie paringskleuren kan presenteren aan potentiële partners. De pitvis nodigt een geïnteresseerd vrouwtje uit voor de paringsdans door zijn sierlijke rugvin te heffen en zijn bek te openen.
De paringsdans begint
Het is altijd spannend of een vrouwtje de uitnodiging accepteert. Maar als ze er zin in heeft, dan begint de bijzondere paringsdans. De mannelijke pitvis verleidt het vrouwtje door om haar heen te dansen. Tijdens het ritueel houden de mannelijke en de vrouwelijke pitvis elkaar met de vinnen vast en stijgen de danspartners langzaam en parallel op van de zeebodem. Terwijl ze met de buiken naar elkaar draaien en elkaar zachtjes aanraken, nemen ze een verticale houding aan.
Op weg naar het oppervlak bereikt hun paringsdans een climax. Het mannetje en het vrouwtje klemmen hun buikvinnen ineen. Hierdoor vindt de bevruchting afgeschermd plaats. Vervolgens laat het vrouwtje haar eitjes los en het mannetje zijn zaad. Nu de liefde is beklonken dalen de pitvissen weer af naar de bodem en wordt de prille relatie beëindigt: ze gaan allebei hun eigen weg.
Slim gebruik van de stroming van de Noordzee
Maar wat gebeurt er met de bevruchte eitjes? Waar de meeste landdieren, vogels en andere vissen veel zorg moeten steken in het bewaken van de eitjes, pakt de pitvis het slimmer aan. Die maakt namelijk gebruik van de stroming van de Noordzee. Deze stroming zorgt ervoor dat de bevruchte eitjes ver weg worden gedragen van mogelijke roofdieren.

De pitvis kent misschien een kortstondige affaire, maar door de mooie paringskleuren en bijzondere paringsdans, is de pitvis misschien wel de meest romantische vis uit de Noordzee!
Dit verhaal wordt mogelijk gemaakt met steun van het Prins Bernhard Cultuurfonds. Illustratie door Niels Kerstes.