De sepia heeft bijzondere kenmerken waar je ze aan kan herkennen. Op de afbeelding hieronder zie je de sepia bij 1 liggend op de zeebodem. Sepia’s hebben een inwendig rugschild, dat wordt gebruikt om hun lichaam te verstevigen en de hoogte van het dier in het water te reguleren. Sepia’s hebben namelijk geen botten, dus kunnen zo’n schild goed gebruiken. Dit rugschild wordt ook wel ‘zeeschuim’ (zie 2 op de afbeelding) genoemd en spoelt in de zomer vaak aan op de Noordzeestranden. Zo’n schild wordt regelmatig in vogelkooien gehangen, omdat het vol zit met kalk. Vogels kunnen dat er weer af pikken.
Een nachtdier met een inktzakje
Naast hun tentakels, hebben ze ook nog twee langere vangarmen waarmee ze hun prooi kunnen grijpen. Dat zie je op de afbeelding bij 4, waar een krab wordt vastgegrepen. Het jagen op krabben en garnalen, hun hoofdvoedsel, doen ze vooral in het donker. Het zijn dan ook echte nachtdieren. Maar er wordt ook op hen zelf gejaagd. Een aanval van een hongerige zeehond kunnen ze soms afwenden door inkt uit hun inktzakje in de richting van de jager te spuiten en ondertussen snel weg te vluchten. Dat zie je op de afbeelding bij 3. Een leuk feitje: de kleur sepia is vernoemd naar deze inkt!
De sepia’s komen in de Nederlandse Noordzee in de zomer en de lente vooral voor aan de Zeeuwse kust en in de binnenwateren om te paren. Hun eitjes leggen ze als het water zo’n 12 graden is, aan zeegras (zie 5), waaierkokerwormen of aan speciaal voor hen geplaatste stokjes. Na het leggen van de eitjes sterven de vrouwtjes. Dit is ook de reden dat er in de zomer zoveel ‘zeeschuim’ te vinden is. Dit is dan afkomstig van vrouwelijke sepia’s.
Een bijzondere manier om een partner te verleiden
Ze hebben ook een hele bijzondere manier om een partner te verleiden. Sepia’s kunnen namelijk heel makkelijk van kleur en patroon veranderen, door hun pigmentcellen in de huid. Niet alleen handig om je te verbergen voor roofdieren door in de omgeving op te gaan, ook verschieten ze van kleur om een partner te versieren en tijdens de paring van patroon. Bij 6 zie je een parend stelletje. Eentje met een zebrapatroon en de ander heeft een gevlekt lichaam. Een mooie match!
Laat je niet afschrikken door hun bizarre uiterlijk: de sepia is een van de meest fascinerende dieren van de Noordzee. Daarom is het ook zorgelijk dat de sepia wordt bevist en dat dit bestand niet wordt beheerd. Met hun bijzondere kenmerken, interessante manier van jagen en verdedigen en gebruik van kleuren om zich te verbergen en een partner te verleiden, is deze inktvis een mysterieus Noordzeedier dat meer bekendheid en waardering verdient!
Dit verhaal wordt mogelijk gemaakt met steun van het Prins Bernhard Cultuurfonds. Illustratie door Niels Kerstes.
