De Noordzee toen en nu: van mammoet tot zeepaardje - Stichting De Noordzee

Vroeger

Zo heel lang bestaat de Noordzee eigenlijk nog niet. Tijdens de laatste ijstijd was de Noordzee een grote steppe, waar prehistorische dieren als mammoeten en wolharige neushoorns liepen. Zo’n 9.000 jaar geleden kwam er een eind aan de ijstijd en begon het water te smelten. Hierdoor ontstond de Noordzee.

Diepte

Gemiddeld is de Noordzee 94 m diep. Dat lijkt misschien veel, maar de Atlantische Oceaan bijvoorbeeld is bijna 4.000 m diep. Het zuidelijke deel van de Noordzee, dat ongeveer tot het noordelijkste puntje van het Nederlandse deel loopt, is ondiep (tot maximaal 50 m diep).

Bodemsoort

107232-Gewone heremietkreeft-Pagurus bernardus-Common hermit crab-Ernst38-P6221093-oscarbos-adj
Een heremietkreeft op de Noordzeebodem. Beeld door: Oscar Bos

De Noordzeebodem bestaat vooral uit zand. Maar in sommige delen (vooral buiten het Nederlandse deel) liggen ook grindbanken, komt het rots oppervlak naar boven of zijn spectaculaire onderwaterravijnen gevormd.

Stromingen

Warme zeestromingen vanuit de Atlantische Oceaan zorgen voor veel waterbeweging in de Noordzee. Via het Kanaal en Schotland stromen enorme hoeveelheden water binnen. Via de Schotse kust komt overigens zeker 10 keer zoveel water de Noordzee binnen als via het Kanaal. Langs de Noorse kust verdwijnt het water weer. Een waterdeeltje is dan zo’n twee jaar in de Noordzee geweest.

custom-image
Beeld door: Stichting De Noordzee

Eb & vloed

Eb en vloed ontstaan door een samenspel van de zon, de maan en de aarde. De maan draait om de aarde. Daarbij trekken ze elkaar aan. Hierdoor neemt de aarde (overdreven gezegd) de vorm van een rugbybal aan. Een spitse punt van de ‘rugbybal’ wijst naar de maan, de andere punt wijst precies de andere kant op. Het water in de zeeën en oceanen reageert sterker op de zon en de maan dan het vaste land en zo ontstaat de vloedgolf. Omdat de aarde elke dag ook nog eens om haar eigen as draait, is het niet één maar twee keer per dag vloed en ook twee keer per dag eb.

Facts & figures

  • Oppervlakte 570.000 km2
  • Volume 54.000 km3
  • Gemiddelde diepte 94 m
  • Lengte Noord-Zuid 960 km
  • Breedte Oost-West 580 km
  • Lengte kustlijn 450 km.
  • Maximale diepte 660 m (Skagerak), 700 m (Noorwegen)
  • Gemiddelde watertemperatuur Zuidelijke Noordzee: 11º Celsius, Noordelijke Noordzee 9º Celsius
  • Jaarlijkse input van rivierwater 300 km3 direct en 470 km3 via de Baltische Zee.
  • Bijzonder zeeleven zachte koralen, reuzenhaaien, zeepaardjes
  • Aantal bruinvissen in de Noordzee 350.000 exemplaren
  • Grootste dier in de Noordzee Reuzenhaai (12 m)
  • Gemiddeld aantal vogels dat jaarlijks over de Noordzee vliegt 80 miljoen

De Noordzee heeft ons dus eigenlijk een hele hoop te vertellen! Op de hoogte blijven? Like ons dan op Facebook, volg ons via Twitter en op Instagram, of schrijf je in voor onze nieuwsbrief!

Zeepaardje door Renate Olie (8)

Wat zeepaardjes vertellen over klimaatverandering in de Noordzee

Om te voorkomen dat deze bijzondere zeedieren in de problemen komen, moeten we de zee goed beschermen én klimaatverandering aanpakken.

custom-image

De Noordzee onder druk: het belang van daadwerkelijk beschermde gebieden op zee

Voor een gezond, veerkrachtig en optimaal functionerend ecosysteem in de Noordzee zijn beschermde gebieden van essentieel belang. Door gebieden in de…