Op het eerste gezicht lijkt het strand misschien schoon. Maar helaas ligt er eigenlijk altijd en overal afval op onze stranden. Zoals vispluis, visnetten, kleine en grote stukjes plastic, doppen, snoepverpakkingen en peuken. Je kunt eigenlijk álles wat je in het dagelijks leven gebruikt ook op het strand aantreffen: van koelkast tot wc-bril en van tandenborstel tot lamp. Maar juist kleine stukjes afval zijn schadelijk voor het zeeleven. Dus elk stukje afval dat je opruimt telt.
Uit ons officiële strandafvalonderzoek blijkt dat de hoeveelheid afval op het strand significant daalt: er ligt 27% minder afval dan tien jaar geleden. Goed nieuws, maar het is nog niet genoeg. Gemiddeld liggen er nog 282 stukken afval op honderd meter niet-toeristisch strand. Het is lastig om één oorzaak aan te wijzen van deze ‘dalende trend’. De daling komt juist door een combinatie van meer bewustzijn, effectief beleid en de inzet van velen.
Dit zie je bijvoorbeeld goed bij het succes van onze ballonnencampagne. In 2018 had slechts 5% van de gemeenten een verbod op ballonoplatingen. Anno 2021 heeft 56% van de gemeenten zo’n verbod. Daarbovenop hanteert 24% van de gemeenten een ontmoedigingsbeleid. Dit betekent dat een ruime meerderheid van 80% van de gemeenten in actie komt tegen ballonnenvervuiling in zee: 282 van de 352 gemeenten. Ballonresten en -linten zijn inmiddels dan ook verdwenen uit de top vijf van meest gevonden strandafval.
Sinds deze zomer zijn er belangrijke regels van kracht. Op 1 juli kwam er statiegeld op kleine plastic flesjes. En op 3 juli ging Europese wetgeving in waarmee de tien meest gevonden soorten plastic afval op de Europese stranden worden aangepakt, te beginnen met een handelsverbod op verschillende plastic wegwerpproducten, zoals wattenstaafjes , ballonstokjes, wegwerpbestek, roerstaafjes, rietjes en wegwerpborden. Daarnaast geldt het verbod voor ‘oxo-degradeerbare’ plastics, die heel snel uiteenvallen in kleine stukjes plastic. Deze producten mogen niet meer op de markt worden gebracht. Je komt ze misschien wel nog even tegen, omdat ondernemers bestaande voorraden op mogen maken. Maar langzaam maar zeker komt zo het eind van dit overbodige zwerfafval in zicht. En dat is goed nieuws voor het strand en voor de Noordzee! Hopelijk zijn deze beelden dan ook snel geschiedenis.
