Namens alle medewerkers van Stichting De Noordzee wil ik u hartelijk danken voor uw steun, vertrouwen en betrokkenheid in 2016. Mede dankzij u hebben we veel bereikt voor onze mooie ‘blauwe provincie’. Dank daarvoor!
Stichting De Noordzee sluit het jaar af in goede gezondheid. Ik ben dan ook bijzonder trots op ons vernieuwde team van gedreven en kundige medewerkers. Hun werk heeft ons in 2016 wederom gemaakt tot dé centrale belangenbehartiger van de Noordzee.
In dit nieuwsbericht schetsen wij u in vogelvlucht enkele van onze belangrijkste resultaten in 2016. Of het nu gaat om duurzame visserij of natuurversterking in windparken. Om het oplossen van het afvalprobleem of de bescherming van die mooie Noordzeenatuur. Wij brachten in 2016 de visserij, scheepvaart, overheid, wetenschap en natuurbeschermers samen. Binnen al die verschillende visies vertegenwoordigden wij de stem van de Noordzee. Wij gingen de dialoog aan en zochten samen naar oplossingen. En we merkten keer op keer dat we uiteindelijk allemaal hetzelfde willen: een schone en gezonde Noordzee.
Nogmaals zeer veel dank voor uw betrokkenheid. Ik wens u fijne feestdagen, wie weet met een mooie wandeling langs het strand. Tot in 2017!
Floris van Hest – Directeur Stichting De Noordzee
Schone zee
Het was een druk jaar voor het programma Schone Zee. Uiteraard organiseerden we weer een Boskalis Beach Cleanup Tour, met een recordaantal deelnemers van 2320! Voorafgaand daaraan brachten we een rapport uit over twaalf jaar strandmonitoring: ‘Wat spoelt er aan op het strand?’ Hoewel de laatste zes jaar een lichte verbetering laten zien, was er helaas over een periode van twaalf jaar geen significante daling. Ook dit jaar lag er weer veel afval op de Nederlandse kust: in totaal is er maar liefst 19.203 kilo opgeruimd. Aandacht en actie voor dit probleem blijven dus hard nodig!
Daarnaast versterkten we onze positie als samenwerkings- en kennispartner op het gebied van marien zwerfafval en schone scheepvaart. We werkten nauw samen met de Clean Shipping Index, die maritieme dienstverleners helpt te verduurzamen. We behaalden een mooi lobbysucces bij ABN Amro: bij de financiering van een LNG-carrier van Antony Veder namen zij de criteria van de Clean Shipping Index op. We hopen dat andere investeerders dit goede voorbeeld volgen.
Na een lang lobbytraject is in oktober de Noordzee aangewezen als ‘NECA-gebied’. Dat betekent dat er strengere limiet geldt voor de uitstoot van stikstof. Schepen die na 1 januari 2021 gebouwd worden, dienen hieraan te voldoen. Daarnaast organiseerden we een seminar over financiële incentives en duurzaamheidsindexes voor schone scheepvaart.
Wind op zee
In 2016 zette Stichting De Noordzee zich in voor de ecologisch verantwoorde uitrol van windparken op de Noordzee. Onze aandacht ging daarbij zowel uit naar de ecologische risico’s, als naar de kansen die windparken bieden voor natuurherstel.
Tijdens de architectuurbiënnale verzorgden we een symposium met wetenschappers uit verschillende Noordzeelanden over de langetermijnrisico’s van wind op zee. Dit resulteerde in een document met aandachtspunten, dat we deelden met ambtenaren en het bedrijfsleven. In samenwerking met Natuur & Milieu brachten we advies uit aan TenneT over de milieueffecten van de aanleg van het Net op Zee voor windgebied Hollandse Kust (zuid). Hierbij betrokken we verschillende (regionale) natuur- en milieuorganisaties.
Daarnaast ontwikkelden we een ‘keuzemenu’ met maatregelen die offshore windparken kunnen nemen om de onderwaternatuur en het herstel van schelpdierbanken te versterken. Dit keuzemenu presenteerden we aan verschillende bedrijven en overheidsinstanties. Tijdens de Noordzeedagen deelden we in een plenaire sessie onze kennis over de kansen en risico’s van offshore wind met een groot aantal mensen die professioneel betrokken zijn bij de Noordzee.
Duurzame visserij
Begin 2016 stond in het teken van het MSC-certificeringstraject voor de garnalenvisserij op de Noordzee. Stichting De Noordzee coördineerde de inbreng van de internationale ngo’s in dit beoordelingstraject. Met technische ondersteuning van een consultant brachten we een stevig, wetenschappelijk onderbouwd rapport uit over de certificeerbaarheid van de garnalenvisserij. Ons doel is dat het certificeringsproces leidt tot een zo groot mogelijke verduurzamingsstap.
Een heet hangijzer dit jaar was de discussie over de ‘aanlandplicht’. Deze Europese maatregel bepaalt dat vissers hun ongewenste bijvangst niet langer overboord mogen zetten. In de maatschappelijke discussie hierover brachten wij een sterk geluid naar voren, onder meer met opinieartikelen van onze directeur in de Volkskrant en het NRC Handelsblad. We maakten duidelijk dat de maatregel nodig is om de enorme verspilling in de Nederlandse visserij tegen te gaan. Daarnaast publiceerden we een Vraag & Antwoord en een infographic over de aanlandplicht en het bijvangstprobleem.
In de zomer organiseerden we een succesvolle Visserij-etappe tijdens de Boskalis Beach Cleanup Tour. Deze etappe bracht mensen vanuit wetenschap, sector, overheid, consultancy, en NGOs die in hun werk betrokken zijn met de visserijsector bij elkaar, om samen de mouwen op te stropen en het Texelse strand op te ruimen.
In december bepalen ieder jaar de Europese visserijministers hoeveel vis Europese vissers volgend jaar mogen binnenhalen. Samen met collega-ngo’s pleitten wij voor duurzame vangstbeperkingen voor 2017. We deden een beroep op de staatssecretaris Van Dam om wetenschappelijk advies op te volgen én om af te rekenen met overbevissing. We gaven bijzondere aandacht aan goede uitkomsten voor bijvangstsoorten zoals tarbot en griet – vissoorten waar weinig tot geen gerichte visactiviteit op is, maar die wel veel worden bijgevangen in de visserij. Tijdens de onderhandelingen in Brussel waren wij aanwezig.
Beschermde gebieden
Stichting De Noordzee werkte in 2016 samen met andere ngo’s aan meer beschermde natuur op de Noordzee. Hoewel uit onze analyse van beschermde gebieden op de Noordzee bleek dat veel gebieden nog niet adequaat beschermd zijn, is de bescherming van offshore gebieden als de Klaverbank, Doggersbank, Friese Front en de Centrale Oestergronden een stapje dichterbij. In 2017 moeten de plannen hun definitieve invulling krijgen. Daarnaast werkten we aan een akkoord over vissen in beschermde gebieden langs de kust. Ook deze onderhandelingen zijn in de eindfase en lijken hun vruchten af te werpen.
Tijdens de Boskalis Beach Cleanup Tour liepen we in samenwerking met het Wereld Natuur Fonds en de Dutch Shark Society een succesvolle natuuretappe. We zochten (en vonden!) met een grote groep naar haaien- en roggeneieren.
Inhoudelijk zette Stichting De Noordzee dit jaar nieuwe stappen door mee te denken met de onderzoeksprojecten BENTHIS en DISCLOSE. Beide kijken naar het effect van visserij op de status van de Noordzeenatuur.