Donderdag 5 februari 2009 presenteert de Europese Commissie eindelijk het langverwachte actieplan voor de bescherming haaien in Europese wateren. Om aandacht te vragen voor dit plan, organiseert de Shark Alliance van 13.30-14.30 in het Berlaymontgebouw in Brussel een persbijeenkomst. Het actieplan is cruciaal voor het stoppen van overbevissing, bescherming van bedreigde haaiensoorten en aanscherping van het verbod op ontvinnen van haaien.
De Shark Alliance is een coalitie van meer dan 60 organisaties, actief op het gebied van natuurbescherming, wetenschap en recreatie, die het haaienbeleid van de EU beoogt te verbeteren. Nederlandse leden van de alliantie zijn: Stichting De Noordzee, Protect the Sharks, Coral Reef Care en Seas at Risk (via de Waddenvereniging). De acties van de Shark Alliance worden in Nederland gesteund door o.a. het Wereld Natuur Fonds en Diergaarde Blijdorp.
Tien jaar geleden hebben de Verenigde Naties een Internationaal actieplan voor de bescherming van haaien opgesteld. Dit naar aanleiding van de groeiende bezorgdheid over de wereldwijde afname van de haaien. Door hun handtekening onder het plan te zetten verplichtten Europese lidstaten zich ertoe een programma
op te zetten om haaien in hun territoriale wateren te beschermen. Het actieplan wordt op 5 februari door de Europese Commissie gepresenteerd.
De Shark Alliance onderschrijft de hoofddoelstellingen van het plan: bestrijding van overbevissing door middel van strengere vangstregulaties en vergroting van de kennis over haaienpopulaties en gedrag door nieuw onderzoek. De alliantie heeft zich sterk gemaakt voor een actieplan waarin:
1) Heldere mandaten zijn opgenomen om gehoor te geven aan
wetenschappelijk advies over vangstbeperkingen;
2) Bedreigde soorten worden beschermd;
3) Natuurbeschermingsverdragen ook op haaien van toepassing worden;
4) regelgeving rond ontvinnen wordt aangescherpt.
Haaien en roggen, die nauw aan de haai verwant zijn, groeien traag. Ze planten zich niet snel voort en zijn erg hierdoor erg gevoelig voor overbevissing. Volgens de IUCN (de World Conservation Union) wordt een derde van de soorten met uitsterven bedreigd. Met name Spanje, Portugal, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk spelen in Europa een grote rol in de haaienvangst. Veel andere landen hebben een kleiner maar zeker ook significante visserij op haaien en roggen. In Nederland is geen gericht visserij op haaien, het gaat hier vooral om de bijvangsten in de bodemvisserij.
Op dit moment is de gerichte haaienvisserij in de EU ongereguleerd of gelden er buitensporige quota. Uitzonderingsregelingen maken dat het EU-verbod op ontvinnen eenvoudig te omzeilen is. Naar verwachting gaan de vertegenwoordigers van de EU-lidstaten in de visserijraad in april akkoord met de conclusies van het Haaienplan. Bepaalde elementen van het plan vergen mogelijk nieuwe wetgeving die in de komende jaren uitgewerkt zal worden. Met een stevig Europese plan heeft Nederland een instrument in handen om deze soorten in de Noordzee, voor de Nederlandse kust en in de Waddenzee en daarbuiten, te beschermen.
Datum: donderdag 5 februari 2009
Tijd: 13:30 – 14:30
Locatie: Europese Commissie, Berlaymontgebouw, Brussel
Europese Commissie presenteert 5 februari het haaienactieplan
leestijd: < 1 minuut