Handleiding – Hoe verbied ik ballonoplatingen in mijn gemeente?

Steeds meer gemeenten verbieden ballonoplatingen. Uit ons onderzoek blijkt dat inmiddels bijna de helft van de gemeenten een verbod op ballonoplatingen heeft. In 2019 was dat nog 17%, en in 2018 5%. De Nederlandse regering nam in 2014 een motie aan voor toepassing van ontmoedigingsbeleid van het oplaten van ballonnen. De verantwoordelijkheid hiervoor is toen bij de gemeenten neergelegd. Stichting De Noordzee roept daarom alle gemeenten op om in actie te komen voor een schone en gezonde Noordzee door ballonoplatingen te verbieden.

Elke ballon die de lucht ingaat, komt weer naar beneden. Ballonnen hebben een negatieve impact op natuur en milieu. Zeezoogdieren, vogels en vissen zien de ballonnen aan voor voedsel en raken verstrikt in de ballonlinten. Dieren zien ballonnen nog steeds aan als voedsel. Ze kunnen schade toebrengen aan dieren en worden beschouwd als zwerfafval. In zee dragen ballonnen bij aan de plasticsoep.

‘Biologisch afbreekbare ballonnen’ zijn géén milieuvriendelijk alternatief. Het duurt jaren voor deze ballonnen zijn afgebroken. Al die tijd kunnen dieren de ballonnen aanzien voor voedsel, en in de linten kunnen dieren verstrikken.

Bereid u goed voor
Om een verbod te krijgen op ballonoplatingen is het belangrijk u goed voor te bereiden voordat u de motie indient. Daarbij is het fijn als u met een groep of met meerdere politieke partijen bent die de motie ondersteunen. Kijk hier welke gemeenten in de omgeving al wel een verbod hebben en gebruik deze als inspirerend voorbeeld. Een ballon houdt zich immers niet aan (gemeente)grenzen.

Zorg dat de motie wordt ingediend
Als uw motie wordt aangenomen en er een verbod komt op ballonoplatingen is het belangrijk dat het verbod wordt opgenomen in de APV.

Er zijn verschillende manieren waarop dit opgenomen kan worden. Bekijk hieronder een voorbeeldtekst voor aanpassing van de APV:

Artikel – Verbod ballonnen op te laten

1.Het is verboden ballonnen van welk materiaal dan ook op te laten stijgen.

2.Onder een ballon wordt mede verstaan: herdenkingsballon, sfeerballon, papierballon, geluksballon, gelukslampion, vuurballon, Thaise wensballon, dan wel een voorwerp dat door middel van open vuur, helium of andere gassen opstijgt en zonder sturing wegdrijft.

3.Het verbod in het eerste lid is niet van toepassing op een heteluchtballon, zijnde een luchtvaartuig.

Wanneer het verbod wordt ingevoerd is het ook belangrijk om erover te communiceren. Informeer bijvoorbeeld scholen, ondernemers, verenigingen en burgers over de schadelijke gevolgen van ballonoplatingen en moedig hen aan op alternatieve manieren feest te vieren of te herdenken. Zorg dat er op de website informatie terug te vinden is over het verbod, en schrijf lokale media aan om te schrijven over deze mooie stap voor de natuur.

Er zijn talloze creatieve en feestelijke alternatieven voor ballonoplatingen die het milieu niet vervuilen en het zeeleven niet bedreigen. Denk aan superbellenblaas, vliegeren, een verloting of het maken van ballondieren. Of een lampionnentocht, een vossenjacht of zwaaien met gekleurde linten.