IJsje in ruil voor afval: Clean Team 2010

Door Jonne Rijsdijk
“Wat doen jullie?” Dat is verreweg de meest gehoorde openingszin van de kids op het strand als ze ons de grote blauwe kliko door het zand zien trekken. Het duurt dan ook niet lang voordat voorzichtig, vanachter windschermen en parasols steeds meer kinderen hun strandlaken en zandkastelen verlaten om te kijken wat er te doen is.
Even kort uitleggen wat de bedoeling is; “We verzamelen afval dat op het strand blijft liggen. Als iedereen dat doet hebben de vogels en vissen geen last van onze rommel en blijft het strand mooi schoon. En, als jullie ons daar even een handje bij helpen krijgen jullie een ijsje, goed idee? Aan de slag!”
Kinderen stuiven alle kanten op en soms wanneer wij denken dat er weinig zooi te bekennen is komen kinderen met zakken vol rommel aanzetten.
Veel ouders hebben hun kroost zelden zo actief gezien. “Dat gaat me thuis nooit lukken” vertrouwde een verbaasde moeder mij toe. “Al beloof ik honderd ijsjes…”
Dat niet alle ouders de actie snappen blijkt wanner een moeder mij vanaf haar ligstoel toeroept dat haar kinderen sowieso wel een ijsje krijgen en dat ze daar niks voor hoeven te doen.
Maar veel ouders zien het nut van de actie pas echt wanneer ze kinderen, hun eigen kinderen, de rommel van anderen zien opruimen. “Dan gaat er een knop om” vertelt een volgetatoeërde Hagenees me. “Dan zie je pas hoe aso het is, want zo gaat het in de echte wereld ook”.
Sommige kinderen helpen om het helpen, omdat het moet of omdat het hoort. Sommige omdat ze begrijpen dat de zee leeft of omdat hun broertje in een glasscherf heeft gestaan en de hele zomer niet mag zwemmen. Maar de meeste kinderen helpen omdat ze gewoon niet willen spelen op een vies strand. En dat ijsje natuurlijk, dat ijsje helpt natuurlijk ook.
Wanneer een moeder gegeneerd haar verstopte chipszakje onder het zand vandaan tovert reageren de kinderen verontwaardigd: “Ooooh mama!!” Het nut om een strand schoon te houden behalve om esthetische waarden is voor kinderen vrij logisch. Ze zien veel meer. En kinderen die met netjes en emmertjes over het strand lopen en zo krabbetjes, garnalen, zeesterren en een enkel platvisje aan hun trotse ouders laten zien zijn daarom minstens zo belangrijk als de acties van het Clean Team.
In Kijkduin renden na afloop van de actie twee rood aangelopen jongens van een jaar of 10 de parkeerplaats op waar we de spullen al aan het inpakken waren. Ze waren de hele dag bezig geweest om twee enorme zakken met afval te vullen. Alleen toen het tijd was om hun rommel te verzilveren was het Clean Team al verdwenen. Dolgelukkig met hun presentje renden de kids terug naar hun ouders, het Clean Team achter zich latend met een enorme berg strandafval. Dan krijg je echt het idee; deze actie werkt!