Je pakketjes reizen de hele wereld over en dat is niet zonder gevolgen - Stichting De Noordzee

Scheepvaart lijkt een ver-van-je-bed-show, maar is een dagelijks onderdeel van je leven: de motor van de wereldhandel. Tijd om daar bij het opstellen van je goede voornemens even bij stil te staan. Voor de Noordzee.

Want helaas blijkt er vaak een ramp nodig om een structureel probleem zichtbaar te maken. Alweer drie jaar geleden lagen de stranden van de Waddeneilanden vol met plastic troep nadat in de nacht van 1 op 2 januari 2019 maar liefst 342 containers overboord sloegen van containerschip MSC Zoe. De schokkende beelden van stranden vol kleurrijke manden, lampjes, stoeltjes, sandalen, speelgoedauto’s en bijbehorend piepschuim en ander verpakkingsmateriaal maakten indruk. Volgens de World Shipping Council gaan er jaarlijks gemiddeld 1.384 containers overboord, maar vorig jaar ging in twee maanden al het dubbele overboord. Veel producten worden aan de andere kant van de wereld gemaakt in lage lonenlanden zoals China: in 2020 importeerden we vanuit China alleen al voor 2,6 miljard euro aan kleren naar Nederland. Al die spullen slepen we over zee hier naartoe.

342 containers is dan ook slechts een fractie van de 19.224 containers die er op een schip als de MSC Zoe passen. De afgelopen twintig jaar is het maximumformaat van een containerschip drie keer zo groot geworden. Zes jaar geleden was de MSC Zoe nog het grootste formaat containerschip dat over de oceanen voer, maar inmiddels is de maximumcapaciteit gegroeid naar 24.000 standaardcontainers. Veel groter kúnnen ze niet worden: een groter schip betekent een nog grotere logistieke uitdaging. Ook de geulen en terminals in de haven moeten immers meegroeien, verzekeraars moeten meer lading verzekeren en er moeten nog meer vrachtwagens of treinen klaar staan om de spullen landinwaarts te verspreiden.

Het risico van de steeds grotere containerschepen werd afgelopen maart duidelijk zichtbaar toen het containerschip Ever Given een week vastzat in het Suezkanaal. Vaarroutes zoals door het Suez- en Panamakanaal zijn kwetsbaar: als er daar iets fout gaat, ligt het hele wereldvervoer stil. Plotseling wordt onze afhankelijkheid van de scheepvaart overal waarneembaar. En als er iets fout gaat met zo’n megaschip, dan zijn de gevolgen voor het milieu desastreus. De vraag is of de veiligheidseisen wel zijn meegegroeid met het maximumformaat van de containerschepen. Bovendien wijzen de explosief gestegen prijzen van wereldwijd containervervoer op de onverminderde populariteit van deze manier van transport, waarbij andere typen schepen tegenwoordig containers als extra lading proberen mee te nemen en zo snel meer te verdienen – met alle mogelijke veiligheidsrisico’s van dien.

Aerial top view container ship at terminal seaport with tugboat, Global business cargo freight ship import export logistic and transportation by container vessel ship company worldwide.
Beeld door: iStock | AvigatorPhotographer

De oplossing is niet om met scheepvaart te stoppen. Transport is nodig om essentiële goederen te vervoeren. Omdat de sector zo grootschalig is, is scheepvaart qua uitstoot per vervoerd product juist het meest efficiënt. Wel wordt het tijd dat de scheepvaart fossiele brandstoffen vaarwel zegt en duurzame brandstoffen omarmt. Om de scheepvaartsector natuurvriendelijker en duurzamer te maken is een lange adem vereist. Beleid voor de scheepvaartsector wordt op internationaal niveau gemaakt – traag – en de gemiddelde levensduur van een schip is zo’n 25 jaar.

Maar je kunt de Noordzee zelf beschermen door ervoor te zorgen dat er simpelweg geen overbodige troep vervoerd hoeft te worden. Elk pakketje dat géén lange reis aflegt scheelt emissies en belandt in het geval van een verloren container níet als afval in zee. Dus steun je lokale boekhandel, je favoriete ondernemer op de hoek, en stel vragen over waar je spullen vandaan komen. Laat de containerramp met MSC Zoe, de blokkade van het Suezkanaal en de containerramp in Sri Lanka niet voor niets zijn geweest.

Containerschepen door Juan Cuetos / OCEANA op de Bruine Bank

Hoe Stichting De Noordzee bijdraagt aan de verduurzaming van de scheepvaart

Stichting De Noordzee zet zich in voor een schone en duurzame scheepvaart op de Noordzee . We werken samen met beleidsmakers, commerci ë le …

Maarten profile picture[82063]

Maarten Verdaasdonk

Projectleider Schone Scheepvaart

Vanaf het strand valt regelmatig te zien dat de Noordzee druk bevaren wordt. Het is zelfs een van de drukst bevaren zeeën ter wereld en de …
Profielpagina