Wetenschappelijke basis voor beleid
Vandaag, op 20 maart 2025, organiseren de North Sea Advisory Council en Baltic Sea Advisory Council een gezamenlijke workshop in Luleå, Zweden, over de impact van zeehonden en aalscholvers op visbestanden. De visserijsector stelt dat predatie door deze dieren een belangrijke factor is in de afname van jonge kabeljauw en andere commerciële vissoorten. Er is echter geen wetenschappelijke basis voor deze bewering. Zo hebben studies aangetoond dat de visvangst door de visserij in de Oostzee ten minste drie keer hoger is dan de gecombineerde vangst door vogels en zeehonden.
Het is van cruciaal belang dat eerst onafhankelijk onderzoek wordt uitgevoerd om de werkelijke impact van predatie te beoordelen, evenals de voorspelde resultaten van maatregelen voordat er enige maatregelen worden genomen. Een misvatting kan leiden tot onnodige en mogelijk schadelijke interventies in het ecosysteem. Het beheer van visbestanden moet gebaseerd zijn op feiten, niet op aannames of economische of politieke druk.
De aalscholver en de grijze zeehond zijn beschermde soorten in de Europese Unie, volgens de Vogel- en Habitatrichtlijnen. Indien er afgeweken wordt van de bescherming hebben EU-landen nog altijd de verplichting om de populaties in een gunstige staat van instandhouding te behouden. Historische gegevens over de zeehondenjacht in Zweden en Finland wijzen echter uit dat het in het verleden decennia van zware selectief afschieten kostte om het historische conflict tussen zeehonden en de visserij te minimaliseren. Afschot moet substantieel zijn om de interacties met de visbestanden aanzienlijk te verminderen of te elimineren, wat het onverenigbaar maakt met het behoud van de gunstige instandhoudingsstatus van deze populaties.
Zeehonden en aalscholvers zijn niet de oorzaak van visserijproblemen
Hoewel zeehonden en aalscholvers vissen eten, zijn zij niet de belangrijkste oorzaak van de slechte visbestanden. Andere factoren, zoals overbevissing, klimaatverandering, verlies van habitats en in de Oostzee ook eutrofiëring, spelen een veel grotere rol. Daarom is het misleidend en potentieel schadelijk om de focus te leggen op het beperken van deze predatoren zonder een bredere verkenning van de werkelijke oorzaken van de afname van vissen en de effecten op zowel de visbestanden als de zeehondenpopulaties die verwacht kunnen worden.
Een evenwichtige en duurzame benadering
De workshop in Luleå biedt een kans voor een wetenschappelijk onderbouwde dialoog over de rol van predatoren in het mariene ecosysteem. De Noordzee Stichting dringt er bij beleidsmakers, wetenschappers en belanghebbenden op aan eerst de feiten te verduidelijken en vervolgens te bepalen welke maatregelen, indien nodig, gepast zijn. Het beschermen van onze zeeën betekent verantwoordelijkheid nemen voor het gehele ecosysteem en de belangen van de gehele samenleving, niet alleen die van de visserijsector.
Deze boodschap wordt ondersteund door IFAW – International Fund for Animal Welfare en de Zweedse Vereniging voor Natuurbehoud (SSNC).