Onderzoek Expeditie Noordzee toont microplastics in Noordzee aan - Stichting De Noordzee

In september 2014 deed Stichting De Noordzee tijdens Expeditie Noordzee onderzoek naar microplastics in de Noordzee. Analyse van de genomen monsters door Bureau Waardenburg toont aan dat in 88% van de monsters microplastics zat. Een uitschieter werd gevonden in een monster genomen op het Friese Front.

Om een beter beeld te krijgen van het probleem van microplastics in de Nederlandse Noordzee heeft SDN in september 2014 deelgenomen aan de Expeditie Noordzee van Stichting Duik De Noordzee Schoon, samen met het Wereld Natuur Fonds. Op verschillende locaties op zee zijn tien oppervlaktewatermonsters en vijftien sedimentmonsters verzameld. Aan Bureau Waardenburg is gevraagd deze monsters te analyseren en te kwantificeren hoeveel microplastics de monsters bevatten.figuur 1

Analyse door Bureau Waardenburg

Onder microplastics worden alle plasticdeeltjes kleiner dan 5 mm verstaan. In 88% van de monsters zijn microplastics aangetroffen. In het sediment werd een hogere dichtheid microplastics gevonden dan in het oppervlaktewater. Dit was vooraf ook verwacht, want veel plastic heeft een hogere dichtheid dan water. Zowel in de water- als sedimentmonsters werden vooral kleinere deeltjes (<300?m) gevonden. Wel is er een verschil gevonden in de vorm van de deeltjes tussen watermonsters en sedimentmonsters. De aangetroffen deeltjes in de watermonsters bestonden voor 62,4% uit vezels, waar de deeltjes in de sedimentmonsters voor 50,5% uit partikels bestonden. In acht van de tien oppervlaktewatermonsters zijn microplastics gevonden. In totaal zijn er in de watermonsters 144 deeltjes microplastic gevonden. Gemiddeld werden er 0,26 deeltjes microplastic per kubieke meter oppervlaktewater aangetroffen. In veertien van de vijftien sedimentmonsters zijn microplastics aangetroffen. In totaal zijn er in de sedimentmonsters 164 deeltjes microplastic gevonden. Ook hier was bestond het grootste gedeelte uit kleine deeltjes. figuur 2

Uitschieter op Friese Front

Opvallend is dat er tussen de sedimentmonsters één uitschieter werd gevonden, met een met een dichtheid van 1025,64 deeltjes microplastic per liter sediment (in de andere sedimentmonsters werd gemiddeld 17,62 microplasticdeeltjes per liter sediment gevonden). Het betreft een monster dat is genomen op het Friese Front. Omdat het een enkele meting betreft, kan hier geen conclusie aan verbonden worden. Het is echter zorgwekkend dat juist in dit voedselrijke gebied zoveel microplastics zijn aangetroffen. Het Friese Front is een belangrijk natuurgebied. Het markeert de overgang tussen de ondiepe zandgronden van de zuidelijke Noordzee en de diepere slibbodems van de Oestergronden. Er komen verschillende watermassa’s samen wat ervoor zorgt dat er veel  voedingsstoffen hier accumuleren. Het is goed mogelijk dat door de waterstromingen hetzelfde gebeurt met de microplasticdeeltjes.

Expeditie Borkumse stenen

Stichting Duik de Noordzee schoon organiseert jaarlijks duikexpedities op de Noordzee, met als doel de Noordzee zichtbaar en schoner te maken. Op woensdag 10 juni 2015 vertrekt een nieuwe expeditie Noordzee van Duik de Noordzee schoon, het Wereld Natuur Fonds en Stichting De Noordzee. In vijf dagen vaart de expeditie door de Noordzeekustzone en het zuidelijk deel van het Friese Front en de Borkumse Stenen. Expeditie Borkumse stenen onderzoekt de biodiversiteit van diverse Natura 2000 gebieden. Daarnaast zullen de expeditieleden ook dit keer weer een grote schoonmaak houden, achtergebleven visnetten en –lijnen worden verwijderd.

Meer onderzoek nodig

Er is weinig onderzoek naar microplastics op de Noordzee. Dit onderzoek zou daarom verder voortgezet moeten worden. Het grootste deel van de aangetroffen plastics betrof kleine deeltjes (<300?m). In een volgend onderzoek is het interessant om gericht te kijken naar de aanwezigheid van deze kleinere deeltjes. Aangezien er in de monsters ook veel zoöplankton aanwezig was, is het interessant om te kijken in hoeverre plankton de microplastics opneemt. Veel onderzoek is hier nog niet naar gedaan, zeker niet in de Noordzee. Lees hier het volledige rapport van Bureau Waardenburg.