De Bruine Bank is een bijzonder Noordzee-natuurgebied dat veel meer bescherming verdient dan het krijgt. Dat zeggen OCEANA en Stichting De Noordzee bij de verschijning van het OCEANA-rapport Protecting the North Sea: Brown Bank. Tijdens expedities naar het gebied zijn zandkokerwormriffen ontdekt, waarvan werd gedacht dat ze niet meer voorkwamen in de Nederlandse Noordzee.
Het rapport beschrijft de resultaten van twee OCEANA-expedities naar de Bruine Bank in 2016 en 2017. Tijdens bodemonderzoek – uitgevoerd door OCEANA in samenwerking met het onderzoeksproject DISCLOSE – werd een zeer bijzondere ontdekking gedaan: er blijken zandkokerwormriffen (Sabellaria spinulosa) voor te komen, die al decennia niet meer zijn waargenomen in de Nederlandse Noordzee.
‘Wij roepen de Nederlandse overheid de Bruine Bank te beschermen’, aldus Ricardo Aguilar, research director Oceana Europe. ‘De ontdekking van de zandkokerwormriffen is een grote verrassing. Gedacht werd dat deze kwetsbare habitats verdwenen waren uit de Nederlandse Noordzee, onder meer door intensief menselijk gebruik. Veel soorten zijn afhankelijk van deze riffen. Door te riffen te beschermen helpen we tegelijk al deze soorten.’
Zandkokerwormriffen worden gebouwd door miljoenen kleine wormen die elk een kokertje van zand bouwen. Samen vormen deze kokertjes een rif dat de Noordzeenatuur verrijkt door voedsel en een schuilplaats te bieden aan onder meer zeesterren, krabben, haaien en andere vissen.
Tot nu toe weinig aandacht voor bodemonderzoek
De Bruine Bank is een gebied ten westen van Amsterdam op de grens van Nederlandse en Engelse wateren. Het bestaat uit hoge zandduinen onder water en herbergt grote aantallen zeezoogdieren, vissen en zeevogels. Er was vóór de OCEANA-expedities nog relatief weinig bodemonderzoek gedaan in het gebied. Tijdens de twee expedities, waarvan die in 2017 werd medegeorganiseerd door Stichting De Noordzee, werd de bodem gescand met een multibeam en gefilmd met een onderwatercamera. Ook werden er bodemmonsters genomen. Op basis van deze gegevens werd uitgezocht welke (bodem)soorten er in het gebied voorkomen.
Nederlandse Bruine Bank nog niet beschermd
De ontdekking van de unieke zandkokerwormriffen is een extra argument voor betere bescherming van de Bruine Bank. Het Nederlandse deel is zelfs nog helemaal niet beschermd, terwijl het volgens de wet op zijn minst zou moeten worden aangemerkt als vogelbeschermingsgebied vanwege de grote aantallen zeekoeten en alken in de winter. In het Verenigd Koninkrijk is de Bruine Bank onderdeel van een groter beschermd gebied voor bruinvissen.
Oproep OCEANA en Stichting De Noordzee
‘De ontdekking van deze riffen in onze Noordzee geeft hoop voor de toekomst van dit waardevolle ecosysteem. Om deze toekomst te waarborgen, hebben deze riffen dringend bescherming nodig.’ Floris van Hest, directeur Stichting De Noordzee
OCEANA en Stichting De Noordzee roepen de Nederlandse overheid op de Bruine Bank aan te wijzen als beschermd gebied. Op zijn minst zouden de ontdekte zandkokerwormriffen moeten worden gevrijwaard van de schadelijke effecten van onder andere bodemberoerende visserij. Dergelijke bescherming wordt aanbevolen door Europese en andere (inter)nationale wetgeving.
Nieuw onderzoek Bruine Bank
Vanaf zaterdag 18 mei zullen Stichting De Noordzee en onderzoekers van DISCLOSE extra onderzoek doen op de Bruine Bank. In aanvulling hierop roepen OCEANA en Stichting De Noordzee op tot nog meer en intensiever onderzoek naar de bodem van de Bruine Bank en de verspreiding van de riffen.
Download hier het hele rapport.
Meer leren over het bijzondere gebied de Bruine Bank? Bekijk de factsheet!
Beeld: OCEANA