Peukenvrije stranden voor een schone en gezonde Noordzee

Sigarettenpeuken zijn op toeristische stranden het meest gevonden afval. Daar moet snel verandering in komen en daarom komt Stichting De Noordzee in actie voor peukenvrije stranden. Niet alleen ruimen we tijdens de Boskalis Beach Cleanup Tour met duizenden deelnemers peuken langs de héle Noordzeekust op, ook gemeentes kunnen maatregelen nemen tegen peukenafval.

Hoognodig: peuken zijn heel schadelijk voor het milieu en voor de natuur. Een peuk bestaat voor 95% uit plastic, uit meer dan 7.000 chemicaliën en kan 1.000 liter water vervuilen. Ook kunnen ze dodelijk zijn voor Noordzeedieren, zoals vogels.

Met de juiste maatregelen kunnen we afval op stranden voorkomen en zo zorgen voor schone stranden en een gezonde zee. Daarom roept Stichting De Noordzee kustgemeentes op om rookvrije stranden in te stellen.

Rookvrije stranden

Kustgemeentes moeten rookvrije zones instellen op hun stranden. Dit zijn afgebakende gebieden waar niet gerookt mag worden. Hierdoor zal het peukenafval ook verminderen. Een dergelijk rookverbod kan worden opgenomen in de algemene plaatselijke verordening (APV). Maar als een gemeente een rookverbod niet kan handhaven, kan het ook kiezen voor een ontmoedigingsbeleid. Dan stelt de gemeente een informeel verbod in, waarbij roken in een bepaald gebied actief wordt ontmoedigd. Dit is geen echt verbod, maar zorgt voor bewustwording bij strandbezoekers, iets dat bijvoorbeeld al geldt bij veel speeltuinen en ziekenhuizen.

Er is echt een momentum tegen peukenafval gekomen. Een aantal gemeentes geven een geweldig voorbeeld door al rookvrije zones in te stellen op hun strand. In 2019 werd op het strand van Renesse een vijfhonderd meter lange strook rookvrij gemaakt. Gemeente Noordwijk volgde met een rookvrije zone in 2022 en in 2023. Dit jaar willen gemeente Den Haag en Goeree-Overflakkee dit ook doen.

Meer afvalfaciliteiten

Om peukenafval tegen te gaan moeten gemeentes meer faciliteiten op het strand plaatsen waar peukenafval kan worden weggegooid. Denk aan peukenzuilen en buitenasbakken. Dit is ook een goede manier om peuken te scheiden van ander afval.

Verplichting evenementenvergunningen

Op het strand vinden vaak evenementen zoals festivals plaats waarbij er veel peuken op het strand terechtkomen. Gemeentes moeten vergunningen verlenen voor zulke evenementen en mogen hierbij eisen stellen aan de organisatie van het evenement. Daarom moet er een verplichting voor voldoende afvalfaciliteiten voor peuken in zulke vergunningen worden opgenomen.

Bewustwording

Het is belangrijk dat strandbezoekers hun peuken niet in het zand weggooien. Daarom moeten gemeentes bezoekers door een bewustwordingscampagne informeren over de schadelijkheid van peuken in het milieu én hen aansporen om hun peuk netjes in een afvalbak weg te gooien.

Peukenvrije stranden zijn hard nodig. De filters van peuken bestaan namelijk uit celluloseacetaat, een plastic dat heel langzaam of zelfs niet vergaat. Peuken die als afval op het strand of in de zee terecht komen, dragen daarmee bij aan de plasticsoep. Een peuk of plastic deel daarvan worden aangezien voor voedsel door dieren met alle gevolgen van dien. Bovendien bevat één peuk meer dan 7.000 chemicaliën en kan het 1.000 liter water kan vergiftigen. Lees hier meer over de schadelijkheid van peuken op het milieu.

Stel je eens voor wat voor schade tienduizenden peuken dan kunnen aanrichten. Want zoveel peuken zijn er te vinden op de Noordzeestranden. Het is het meest gevonden soort afval op populaire stranden in Nederland. Tijdens de Boskalis Beach Cleanup Tour in 2022 ruimden we 86.954 peuken in twee weken op en een vonden we op het strand van Zandvoort meer dan 30.000 peuken in één dag. Jaarlijks belanden er miljarden peuken in het milieu.

Als peuken eenmaal op het strand liggen, zijn ze ontzettend moeilijk om op te ruimen. Ze zijn te klein om met machines op te ruimen en door hun kleur vallen ze ook niet op. Ook worden ze minder snel opgeraapt want zo’n stinkende peuk is toch smerig en daarbij niet hygiënisch. 

Als we stranden zonder peukenafval willen, dan moeten we dus voorkomen dat ze in eerste instantie op het strand terecht komen.  

Tijdens de Boskalis Beach Cleanup Tour hebben we dit jaar aandacht voor vervuiling door peuken. Elk jaar vinden we tijdens de Tour duizenden peuken op het strand. 

Deze editie hebben we daarom alle peuken die we opruimen (met handschoenen of grijper) apart gehouden om ze te kunnen tellen en wegen. Zo krijgen we een goed beeld van de peukenvervuiling op de Nederlandse stranden. Daarna kunnen we de bronnen en oorzaken van peukenafval onderzoeken en voorkomen dat het op het strand terecht komt.

De resultaten van de Tour van 2022 laten zien dat er echt actie nodig is tegen peukenvervuiling. We hebben namelijk in twee weken 86.954 peuken opgeruimd! Vooral in Zandvoort was het strand een echte asbak: daar vonden we meer dan 30.000 peuken. Lees hier meer over de resultaten tijdens de Boskalis Beach Cleanup Tour 2022.

Alleen samen kunnen we peukenafval op stranden tegengaan en de Noordzee schoon en gezond houden. 

Vervuil het strand niet met je sigaret, maar gooi ‘m netjes weg 

De simpelste manier om peuken op het strand te voorkomen, is om je sigaret niet in de natuur of op straat achter te laten, maar deze netjes en uitgedoofd in een openbare asbak of een vuilnisbak weg te gooien. 

Roep je gemeente op om in actie te komen 

Ook gemeentes kunnen actie ondernemen om peukenafval aan te pakken. Bijvoorbeeld door rookvrije zones op stranden in te stellen, door meer openbare asbakken neer te zetten of door bewustwordingscampagnes te organiseren. Roep daarom jouw gemeente op om in actie te komen en teken de petitie!

Bedrijven moeten hun verantwoordelijkheid nemen 

Bedrijven hebben de verplichting om vervuiling door hun producten tegen te gaan. Sigarettenfabrikanten dus ook. Daarom roepen wij producenten van sigaretten op om alternatieve milieuvriendelijke filters te ontwikkelen zonder plastic en mee te betalen aan het opruimen van peuken. 

Help mee om aandacht te vragen voor peukenvervuiling 

Lang niet iedereen in Nederland weet dat peuken zoveel schade aan de stranden en de zee kunnen aanrichten. Daarom kan jij helpen door jouw vrienden en familie te vertellen over onze campagne en dat er actie moet worden genomen.  

Stichting De Noordzee is een petitie gestart waarmee we kustgemeentes oproepen om actie te ondernemen tegen peukenafval op stranden. Wil jij ook een schoon strand en een gezonde Noordzee zonder peukenafval? Onderteken dan onze petitie!